خلاصه‌ای از جنس آلاله (Ranunculus، آلالگان Ranunculaceae) در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم‌گیاهی، دانشکده علوم‌زیستی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

2 موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

10.22092/ijb.2024.364200.1441

چکیده

آلاله بزرگترین جنس تیره آلاله، با حدود 600 گونه دارای پراکندگی جهانی به‌خصوص درنواحی معتدل است. براساس مطالعات انجام شده بر روی گیاهان جمع‌آوری شده از رویشگاه و نمونه‌های خشک از هرباریوم‌های متعدد، تعداد 57 گونه از ایران شناسایی شد. در این مقاله تاکسونومی جنس به‌طور عمده بر اساس نسخه فارسی ارائه شده در فلور ایران با تغییرات ضروری تنظیم شده است. بر اساس این داده‌ها یک گونه جدید، چهار گزارش جدید برای ایران، سه مترادف و یک تغییر وضعیت در طول 30 سال گذشته برای جنس آلاله گزارش شده است. آرایه‌ها بر اساس شکل و اندازه برگ، وضعیت کاسبرگ‌ها و میوه از یکدیگر متمایز شده‌اند. نام صحیح و نام‌های مترادف نوشته شده است. ویژگی‌های اکولوژیکی و رویشگاهی بر روی نمونه‌های متعدد با نمونه‌برداری در طبیعت مورد بررسی قرار گرفت. کلید شناسائی گونه‌ها به همراه خلاصه‌ای از گونه‌ها ارائه شده است. صفات متمایز‌کننده برای بیشتر آرایه‌ها نوشته شده است. تعدادی از نمونه‌های مطالعه شده آرایه‌ها آورده شده است.

کلیدواژه‌ها


Akbary, R., Pakravan, M., Naqinejad, A. 2017: Morphological and palynological studies in Ranunculus (L.) sect. Batrachium (DC.) Gray in Iran. -Iran. J. Bot. 4(1):19-28.
Assadi, M. & al. (eds.) 1986-2023: Flora of Iran nos. 1-183. -Tehran. Research Institute of Forests and Rangelands.
Benson, L.1940: The North American subdivision of Ranunculus. -Amer. J. Bot. 83: 516-527.
Bidarlord, M., Gahremaninejad, F. & Pakravan, M. 2016: Ranunculus polyrhyzos as a new record from Iran, with ecological and micromorphological evidence. -Mod. Phytomorphol. 10 (Suppl.): 25-29,
Boissier, E. 1867: Flora Orientalis, 1: 20-57. H. Georg, Genevae.
Cook, C.D.K. 1966: A monographic study of Ranunculus subgen. Batrachium (DC.) A. Gray.
-Mitt. Bot. Staatssamml. Münch. 6: 47-237.
Dahlgren, G. 1992: Ranunculus subgenus Batrachium on the Aegean Islands and adjacent areas: Nectary types and breeding system. -Nordic J. Bot. 12(3): 299-310.
Davis, P.H. & Cook, C.D.K. 1965: Ranunculus. In: Davis P.H. (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 1: 146-197. Edinburgh University Press, Edinburgh.
Davis, PH. 1965: Material for a flora of Turkey, Ranunculaceae II. Ranunculus. Notes Roy Bot G Edinb 23: 103-161
De Candolle, A. 1818: Regni vegetabilis systema naturale, sive ordines, genera et species plantarum secundum methodi naturalis normas digestarum et descriptarum. Vol. 1. Sumptibus sociorum Treuttel et Würtz.
Emady, N.S., Pakravan fard M. & Amini T. 2010: Study of nectar scale characters in annual Ranunculus from Ranunculuceae in Iran. -TBJ2(4): 25-32.
Emadzade, K., Lehnebach C., Lockhart P. & Hörandl E. 2010: A molecular phylogeny, morphology and classification of genera of Ranunculeae (Ranunculaceae). -Taxon 59: 809-828.
Emadzade, K., Gehrke, B., Linder, H.P. & Hörandl, E. 2011: The biogeographical history of the cosmopolitan genus Ranunculus L. (Ranunculaceae) in the temperate to meridional zones. -Molec. Phylog. Evol. 58: 4-21.
Emadzade, K., Hörandl, E. 2011: Northern Hemisphere origin, transoceanic dispersal, and diversification of Ranunculeae DC. (Ranunculaceae) in the Cenozoic. -J. Biogeogr. 38: 517-530.
Gray, S.F. 1821: A Natural Arrangement of British Plants. Baldwin, Cradock, and Joy, London.
Gehrke, B. & Linder, H.P. 2009: The scramble for Africa: pan-temperate elements on the African high mountains. -Proc. Roy. Soc. B 276: 2657-2665.
Hoffmann, M.H., von Hagen, K.B., Hörandl, E., Röser, M. & Tkach, N.V. 2010: Sources of the arctic flora: origins of arctic species in Ranunculus and related genera. -Int. J. Plant Sci. 171: 90-106.
Hoot, S.B., Kramer, J. & Arroyo, M.T.K. 2008: Phylogeny position of the South American dioecious genus Hamadryas and related Ranunculeae (Ranunculaceae). -Int. J. Pl. Sci. 169: 433-443.
Hörandl, E., Paun, O., Johansson, J.T., Lehnebach, C., Armstrong, T., Chen, L. & Lockhart, P. 2005: Phylogenetic relationships and evolutionary traits in Ranunculus s.l. (Ranunculaceae) inferred from ITS sequence analysis. -Molec. Phylogen. Evol. 36: 305-327.
Hörandl, E., Emadzade, K., 2011: The evolution and biogeography of alpine species in Ranunculus (Ranunculaceae)-a global comparison. -Taxon 60: 415-426.
Hörandl, E. & Emadzade, K. 2012: Evolutionary classification: A case study on the diverse plant genus Ranunculus L. (Ranunculaceae). -Perspect. Plant Ecol. 14: 310-324.
Iranshahr, M., Rechinger & K.H. & Riedl, H. 1992: Ranunculaceae. pp. 1-249 in: Rechinger, K.H. (ed.), Flora Iranica, vol. 171. -Graz. Akad. Druck- u. Verlagsanstalt.
Johansson, J.T. 1998: Chloroplast DNA restriction site mapping and the phylogeny of Ranunculus (Ranunculaceae). -Pl. Syst. Evol. 213: 1-19.
Lehnebach C.A., Cano, A., Monsalve, C., Mc Lenachan, P., Hörandl, E. & Lockhart, P. 2007: Phylogenetic relationships of the monotypic Peruvian genus Laccopetalum (Ranunculaceae).
-Pl. Syst. Evol. 264: 109-116.
Löve, A. & Löve, D. 1961: Chromosome numbers of central and Northwest European plant species.
-Opera Bot. 5:1-581.
Maroofi, H. & Gholipour, A. 2014: Two new records from the genera Linum and Ranunculus for the flora of Iran. -Iran. J. Bot. 20 (1): 25-28.
Mobayen, S. & Malaki, Z. 1984: The genus Ranunculus L. in Iran. -Iran. J. Bot. 2(2): 103-124.
Naqinezhad, A., Noroozi, J., Bidarlord, M. & Englmaier, P. 2016: First evidence of a heterophyllies water crowfoot (Ranunculus peltatus, Ranunculaceae) in Iran, its phytogeographical implications and a new determination key for Iranian Batrachium. -Ann. Naturhist. Mus. Wien, B, 118. pp. 135-145.
Nemati, S., Pakravan, M., Tavassoli, A., Zarre, S. 2009: A review on the nectar scale characters in some species of Ranunculus in Iran. -Rostaniha 10(2): 193-202.
Pakravan, M., Rastipisheh S., Emadi N., Nemati S. 2010: Study of pollen grains characters in the genus Ranunculus L. (Ranunculaceae) from Iran. -Iran. J. Biol. 23(1): 1-8.
Pakravan, M. 2010: A new record and a synonym in the genus Ranunculus (Ranunculaceae) from Iran.
-Rostaniha 11(1): 107-109.
Pakravan, M. 2012: A new species of the genus Ranunculus from Iran. -Science Asia 38: 419-421.
Pakravan, M., Jamshidnejad Avval, A. & Tavassoli, A. 2014: Palynological study of some species in Grumorsae group of the genus Ranunculus in Iran. -TBJ. 6(20): 73-84.
Pakravan, M., & Sharifnia, F. 2023: Ranunculaceae in Assadi (ed.) Flora of Iran. No. 153. Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran.
Paun, O., Lehnebach, C., Johansson, J.T., Lockhart, P. & Hörandl, E. 2005: Phylogenetic relationships and biogeography of Ranunculus and allied genera (Ranunculaceae) in the Mediterranean region and in the European alpine system. -Taxon 54: 911-930.
Rastipishe, S., Pakravan M. & Tavassoli, A. 2011: Phylogenetic relationships in Ranunculus species (Ranunculaceae) based on nrDNA ITS and cpDNA trnL-F sequences. -Prog. Biol. Sci.1(1): 41-47.
Rastipisheh, S., Nemati, S., Pakravan, M., Tavassoli, A. & Bolourian, S. 2016: A cytogenetic study of R. constantinopolitanus and R. sericeus (Ranunculaceae) in Iran. -Fedd. Repert. 127(1-2): pp. 7-13.
Rostrup, E. 1958. Den Danske Flora. C.A. Jorgensan, Copenhagen.
Shishkin, B.K.: In Komarov, V.L. (ed.). 1937: Flora of USSR 7. Botanicheskii Institut Akademii Nauk SSSR. Moskova, Leningrad.
Tamura, M. 1993: Ranunculaceae.Pp. 563-583.in: Kubitzki, K., Rohwer, J.G., Bittrich, V.(eds.), The Families and Genera of Vascular Plants. 2. Flowering Plants. Dicotyledons, Magnoliid, Hamamelid, and Caryophyllid Families. Springer, Berlin.
Tamura, M. 1995: Angiospermae. Ordnung Ranunculales. Fam. Ranunculaceae. II. Systematic Part. Pp. 223-519 in: Hiepko, P. (ed.), Die natürliche Pflanzenfamilien, ed. 2, 17aIV, Duncker & Humblot, Berlin.
Thiers, B. 2014: Index herbariorum. A global directory of public herbaria and associated staff. New York Botanical Garden, New York. Published at https://sweetgum.nybg.org/science/ih