مورفولوژی دانه گرده Rheum L. (Polygonaceae) در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار/ گروه زیست‌شناسی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور

2 استاد پژوهش/مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

مورفولوژی دانه گرده جنس  Rheum L. (Polygonaceae) در ایران با استفاده از میکروسکوپ نوری (LM) و میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) مطالعه شد. دانه‌های گرده در نمای قطبی معمولا دارای تقارن محوری، در دو قطب مشابه، وسه شیاری اند در حالی که در نمای استوایی دایره‌ای شکل‌اند. تزیینات سطح اگزین متغیر است و به شکل‌های با منافذ پراکنده تا منفذ‌دار، میخچه‌های پراکنده
(Rh. turkestanicum)، منافذ کشیده، میخچه دار (Rh. ribes) و یا منافذ نوک سوزنی- با تراکم بالایی از میخچه‌ها (Rh. persicum) دیده می‌شوند. بر اساس صفات کمی و کیفی مطالعه شده کلید شناسایی گونه‌های ایران ارایه می‌شود.

کلیدواژه‌ها


Erdtmann, G.1960: The acetolysis method, revised description. -Svensk Botanisk Tidskrskrift 54: 561-564.
Erdtmann, G. 1966: Pollen Morphology and Plant Taxonomy of Angiosperms. -New York.
Erdtmann, G. 1969: Hand book of Palynology, An Introduction to the Study of Pollen Grains and Spores. -Munksguard, Copenhagen p. 486.
Faegri, K. & Iverson, J. 1964: Text Book of Pollen Analysis. 2nd ed. -Muksgaard, Copenhagen.
Fogle, W. H. 1977: Identification of clones within four tree fruit species by pollen exine patterns. -J. Amer. Soc. Hort. Sci., 102. 5: 552-560.
Hebda, R. J. & Chinnappa, C. C. 1990: Pollen morphology of the Rosaceae of western Canada III Geum. –Canad. J. of  Bot., 68, 1369-1378.
Hedgeberg, O. 1946: Pollen morphology in the genus Polygonum L. s. l. and its taxonomical significance. -Svensk Botanisk Tidskrift 40: 371-404.
Heo, K. & Lee, K C. 1998: Pericarp anatomy of Fagopyrum (Polygonaceae). -Korean J. Plant Res. 11: 335-344.
Hong, SP. & Hedgeberg, O. 1990: Parallel evolution of aperture number and arrangement in the genera Koenigia, Persicaria and Aconogonon (Polygonceae). -Grana 29: 177-184.
Kao, TC. & Cheng, CY. 1975: Synopsis of the Chinese Rheum. -Acta Phytotax. Sinica 13: 69–82.
Kim, ST. & Donough, MJ. 2008: Molecular phylogeny of Persicaria (Persicarieae, Polygonaceae) -Syst. Bot. 33, 1: 77-86.
Li, A. R. 1998: Flora Republicae Popularis Sinicae. -Beijing: Science Press.
Losina- Losinskaya, AS. 1936: The genus Rheum and its species. -Acta Instituti Botanici Academiae Scientiarum Unionis Rerum Publicarum Soveticarum Socialisticarum Ser. 1: 5–141.
McDonald, CB 1980: A biosystematic study of the Polygonum hydropiperoides (Polygonaceae) complex. -Am. J. Bot. 67: 664-670.
Moore, P. D. & Webb, J. A. 1978: An Illustrated Guide to Pollen Analysis. -Hodder and Stoughton, London.
Munsif, S., Khan, M. A., Ahmad, M. Zafar, M., Shah, G. M. & Yasmin, G.  2007: Comparative Pollen studies of the genera Lantana, Verbenaand, Vitex of Family Verbenaceae from Pakistan. -Int. J. Agric. Biol. 9: 545–549.
Nijs, J. C. & Den, M. 1974: Biosystematic studies of the Rumex acetosella complex. I. Angiocarpy and chromosome numbers in France. —Act. Bot. Neerl. 23: 655-675.
Nowicke, J. W. & Skvarla, J. J. 1977: Pollen morphology and the relationship of the Plumbaginaceae, Polygonaceae, Primulaceae to the order Centrospermae. -Smithson Contrib. Bot. 37: 1-64.
Nowicke, J. W, Skvarla, J. J. 1979: Pollen morphology: The potential influence in higher order systematics. -Annl. Missouri Bot. Gard. 66: 633-700.
Punt, W., Blackmore, S., Nilsson, S. & Thomas, L. 1994: Glossary of Pollen and Spore Terminology. -LPP Foundation, Utrecht, LPP contributions Series no. 1
Punt, W., Hoen, P. P., Nilsson, S., Thomas, L. 2007: Glossary of pollen and spore terminology. -Rev. Paleobot. Palyno. 143: 1-81.
Rechinger, K. H. & Schiman-Czeika, H. 1968:  Rheum in K. H. Rechinger Flora Iranica 56: 25-29. –Graz.
Ronse Decraene, L. P. & Akeroyd, J. R. 1988: Generic limits in Polygonum L. and related genera (Polygonaceae) on the basis of floral characters. -Bot. J. Linn. Soc., 98: 321–371.
Sanchez, I. & Kron, K. A.  2008: Phylogenetics of Polygonaceae with an emphasis on the evolution of Eriogonoideae. -Syst. Bot. 33, 1: 87-96.
 Wang, A., Yang, M. & Liu, J. 2005:  Molecular Phylogeny, Recent Radiation and Evolution of Gross Morphology of the Rhubarb Genus Rheum (Polygonaceae) Inferred from Chloroplast DNA trnL-F Sequences. -Ann. Botany, London, 96. 3: 489-498.
Wodehouse, R. P. 1931: Pollen grains in the identification and classification of plants VI. Polygonaceae. -Am. J. Bot. 58: 749-764.
Thakur, D. & Thakur, S. S. 1970: Pollen morphology and germination in some drupe plants. -J. Palynology 6, 96-100.
Yang, MH., Zhang, DM., Zheng, JH. & Liu, JQ. 2001: Pollen morphology and its systematic and ecological significance in Rheum (the Rhuburb genus, Polygonaceae) from China. -Nordic Journal of Botany 21: 411–418.
Yasmin, G., Khan, M. A., Shaheen, S., Hayat, M. Q., Mushtaq, A. & Zafar, M. 2010: Pollen morphological diversity in selected species of Persicaria Mill. (Family Polygonaceae). - J. Medic. Plants Res. vol. 4 (10): 862-870.
Yasmin, G., Khan, M. A., Shaheen, N.,  Hayat, M. Q., Ali, S. & Abbas, S. 2010.Taxonomic implication of pollen morphology of seven species of Rumex L., from Pakistan.  -Pak. J. Bot. 42. 3: 1435-1442.