گونه جدید Erodium ghahremanii ازتیره شمعدانی (Geraniaceae) از استان آذربایجان، ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

2 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

10.22092/ijb.2023.361798.1405

چکیده

در بین نمونه‌هائی که از آذربایجان جمع‌­آوری شده بودند، دو نمونه برای مدتی بدون نام باقی ماندند. در فرصت مناسب نمونه­‌ها مطالعه و با بقیه گونه­‌های ایرانی و کشورهای همجوار مقایسه شدند، علیرغم این که نمونه‌­ها با گونه Erodium dimorphum در ظاهر شباهت دارند ولی در صفات اساسی بین آنها اختلافاتی وجود دارد. دو نمونه جمع­‌آوری شده پایه­‌های نر و ماده یک گونه تشخیص داده شدند و به عنوان گونه‌­ای جدید به افتخار جمع‌­آوری کننده آن نامگذاری شدند. گونه جدید با گونه وابسته خود به نام E. dimorphum در دو منطقه جغرافیائی جدا به ترتیب آذربایجان شرقی و سمنان انتشار دارند. در گونه جدید اغلب قسمت­ها پوشیده از کرک­های مخلوط ساده و غده‌­ای است، ساقه به ارتفاع حدود 30 سانتیمتر است، برگ­ها به طول 15 و عرض 3 سانتیمتر است، برگچه­‌ها سرنیزه‌­ای و به طول 2 تا 3 سانتیمتر اند. در صورتی که در گونه E. dimorphum پوشش کرکی فقط از نوع ساده است، ساقه وجود ندارد و یا ارتفاع آن به حداکثر تا 20 سانتیمتر می­رسد، برگها به طول تا 12 و عرض 1 سانتیمتر اند و برگچه‌­ها دایره­ای تخم­ مرغی و به طول 1 سانتیمتراند.

کلیدواژه‌ها


Albers, F. & Van der Walt, J.J.A. 2007: Erodium in K. Kubitzki the Families of Flowering Plants. -Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
Bobrov, E.G. 1949: Erodium in B.K. Shishkin and E.G. Bobrov (eds.) Flora of the USSR vol. 14: 63-72. –Moskva and Leningrad.
Boissier, E. 1884: Erodium in Flora Orientalis vol. 1: 884-897. -Basileae & Genevae.
Davis, P.H. 1967: Erodium Lʹ Hér in Flora of Turkey and the East Aegean Islands vol. 2: 475-487. –Edinburgh at the University Press.
Janighorban, M. 2009: Geraniaceae in Assadi & al. Flora of Iran no. 62. –Publication of the Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran.
Keshavarzi, M., Taghipour, E. & Nazem Bokaee, Z. 2017: Pollen Morphology in Erodium (L.) LʹHér (Geraniaceae) species in Iran. -Journal of Plant Research (Iranian Journal of Biology) vol. 29 (4): 874-885.
Omar, F., Vargas, P., Alarcon, M.L. & Aldansoro, J.J. 2006: Phylogenetic Relationships and Evolution in Erodium (Geraniaceae) based on trnL-trnF Sequences. –Systematic Botany vol. 31 (4): 739-763.
Schönbeck-Temesy, E. 1970: Geraniaceae in K. H. Rechinger Flora Iranica no. 69. –Graz, Austria.