مطالعات ریخت شناسی و ریز ریخت شناسی گل و فندقه برخی از گونه های (Onosma L. (Boraginaceae در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد سیستماتیک-اکولوژی گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 استادیار گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 استاد گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

ریخت شناسی و ریز ریخت شناسی گل و بذر در 29 گونه ایرانی Onosma به صورت مقایسه‌ای با استفاده از میکروسکپ الکترونی نگاره برای ارزیابی و تبیین ارزش های تاکسونومیکی آن ها  با تاکید ویژه بر نقش آن ها در رده بندی صورت گرفته است. مطالعه ما سبب برجسته نمودن اهمیت صفات گل و فندقه در ارتباط با شناسایی غالب گونه های مطالعه شده بر اساس آنالیز تجزیه به مولفه های اصلی و آنالیز خوشه ای شده است. به علاوه، مطالعات گرده شناسی، ریخت شناسی و مولکولی نتایج ما را تایید نموده اند. اگرچه تاکسون هایی وجود دارند که به تنهایی براساس صفات ذکر شده قابل شناسایی نیستند، اما این صفات به همراهی با صفات با اهمیت دیگر، ابزار مهمی در تشخیص و برطرف نمودن پیچیدگی های تاکسونومیکی جنس Onosma می باشند. اگر شواهد مولکولی (توالی های هسته ای و کلروپلاستی) نتایج ما را درباره واگرایی Onosma orientalis  و Onosma rostellata نسبت به جنس  Onosma تایید نمایند، این تاکسون ها می توانند به جنس های دیگری منتقل شوند. از سوی دیگر، ترکیب صفات بذر و گل همراه با شواهد ریخت شناختی و مولکولی نگرش جامعی پیرامون بازبینی تاکسونومیکی Onosma فراهم می آورند.

کلیدواژه‌ها


Al-Shehbaz, I. A. 1991: The genera of Boraginaceae in the southeastern United States.-Jour. Arn. Arb. Suppl. Ser. 1: 1 – 169.
Akçin, Ö.E. 2009: Micromorphological and taxonomical studies on petals of 11 Turkish Onosma (Boraginaceae) taxa.- Bang. J. Pl. Tax. 16(2): 157-164.
Ball, P.W. 1972. Onosma In. Fl. of Europe no. 3: 26- 39. - Cambridge University Press, Cambridge.
Baillon, H. 1888: Boraginaceae In. Histoire des Plantes.- Librairie Hachette et Cie: 343 – 402.
Binzet, R. & Orcan, N. 2003: Morphological, anatomical and palynological study of Onosma bracteosum Hausskn. & Bornm. and Onosma mutabile Boiss.(Boraginaceae). -Phyt. Balc. 9(1): 97-111.
Binzet, R. & Orcan, N. 2003b: Morphological and palynological studies on Onosma roussaei DC.and Onosma giganteum Lam. (Boraginaceae).-Herb. Jour. Sys. Bot. 10: 57-76.
Binzet, R. &Akcin, O.R. 2009: Nutlet size, shape and surface ornamentation in 14 Onosma species (Boraginaceae).-Act. Bot. Croa. 68 (1): 117–126.
Binzet, R. 2011: Pollen morphology of some Onosma species (Boraginaceae) from Turkey. -Pak. Jour. Bot. 43(2): 731-741.
Cecchi, L. & Selvi, F. 2009: Phylogenetic relationships of the monotypic genera Halascya and Paramoltkia and the origins of serpentine adaptation in circum Mediterranean Lithospermeae (Boraginaceae): insights from ITS and matK DNA sequences. – Taxon. 58:700–714.
Corner, E.J. 1976: The seeds of the dicotyledons no. 2. -Cambridge University press, Cambridge.
Christensen, K. & Hansen, H. 1998: SEM studies of epidermal patterns of petals in the Angiosperms.- Op. Bot.135:1-91.
Gray, A. 1884: A revision of some Borragineous genera. -Proc. Am. Acad. Fenn. 20: 26.
Gurke M. 1893: Boraginaceae In. Die naturlichen Pflanzenfamilien no. 4(3a): 71 – 131. -Engelmann Hammett, K.R.W, Muray, BG. Markham, KR &Hallet, I.C.1994: Interspecific hybridization between Lathyrus odoratus and Lathyrus belinensis.-Inter. Jour. Pl. Sci. 155:763-771.
Hilger, H. 1985: Ontogenie, Morphologie und systematische Bedeutung geflugelter und glochidientragender Cynoglosseae- und Eritricheae- Fruchte (Boraginaceae). -Bot. Jour. Linn. Soci. 105:323 – 378.
Jakob, D.N. & Hilger, H.H. 2003: Leaf anatomy and foliar trichome in Heliotropiaceae and their systematic relevance.-Flora. 198 (6): 468-485.
Jávorka, S.1906: Hazai Onosma-fajink. -Ann. Nat. Hist. Mus. Nat. Hung. 4:406–449.
Khatamsaz, M. 2002: Boraginaceae. In Fl. of Iran no 39: 40-48.- Research Institute of Forests and Rangelands,Tehran.
Khatoon, S., Meherotra, S., Bajbai, V. K. & Mehrota, 2014. Morphological Studies on Onosma IRAN. J. BOT. 20 (2): 227
B.N. 1994: Ultramorphology of some Boraginaceous taxa used as Ratanjot.-Fedd. Rep.105: 61–712.
Langstrom, E. & Chase, M. W. 2002: Tribes of Boraginoideae (Boraginaceae) and placement of Antiphytum, Echiochilon, Ogastemma and Sericostoma: a phylogenetic analysis based on aptB plastid DNA sequence data. -Pl. Sys. Evol. 234: 137– 153.
Kolarčik,V., Zozomová-Lihová,V. J. J. & Mártonfi, P. 2010: Systematics and evolutionary history of the Asterotricha group of the genus Onosma (Boraginaceae) in central and southern Europe inferred from AFLP and nrDNA ITS data.-Pl. Sys. Evol. 290:21–45.
Lee, S. 1979: A factor analysis study of the functional significance of Angiosperm pollen. Sys. Bot. 3: 1-19.
Maggi, F., Kolarcik,V. & Martonfi, P. 2008: Palynological analysis of five selected Onosma taxa.-Biologia. 63(2):  183-186.
Mehrabian, A.R. 2011: Biosystematics study of Onosma L. and genecology of one widespread species in Iran. PhD thesis for plant systematicsecology. Faculty of biological sciences, Shahid Behesti University.
Mehrabian, A.R., Sheidai, M., Noormohammadi, Z., Asri, Y & Mozaffarian, V. 2011: Inter-simple sequence repeats (ISSR) and morphological diversity in Onosma L (Boraginaceae) species in Iran.- Afri. Jour. Biot. 10(53): 10831-10838.
Mehrabian, A.R., Sheidai, M., Noormohammadi, Z., Mozaffarian,V. & Asri,Y. 2012: Palynological diversity in the genus Onosma L. (Boraginaceae) of Iran. -Ann. Bio. Res. 3 (8):3885-3893.
Metcalfe, C.R. & Chalk, L. 1950. Anatomy of the Dicotyledons,vol 1. Oxford University Press.- Oxford.
Meusel, H., Jäger, E., Rauschert, S. &Weinert, E.1978: Vergleichend Chrologie der zentrleuropalschhen Flora-Kareten, Band II. Gustav Fischer Verlag.- Jena.
Peruzzi, L. & Passalacqua, N.G. 2008: Taxonomy of the Onosma echioides (L.) L. complex (Boraginaceae) based on morphometric analysis. - Bot. Jour. Linn. Soc. 157:763–774.
Podani, J. 2000: Introduction to the Exploration of Multivariate Data (English translation).- Backhuyes Publishers, Leiden.
Qureshi, U.S. & Qaiser, M. 1987: Palynological study of Onosma (Boraginaceae) from Pakistan.-Pak Jour. Bot. 19: 99-105.
Rapisarda, A., Iauk L. & Ragusa, S. 1997: Micromorphological study on leaves of some Cordia (Boraginaceae) species used in traditional medicine. -Ecol. Bot. 51(4): 385-391.
Riedl, H. 1967: Boraginaceae. In. Fl. Iranica no. 48: 169-212. – Akademische Druck-u.Verlagsanstalt.- Graz, Austria.
Riedl, H. 1978:Onosma. In. Fl. of Turkey and the East
Aegean Islands no. 6:169-212. -Edinburgh University Press, Edinburgh.
Riedl, H. 1997: Boraginaceae. In. Fl. Malesiana no. 13(1).-.Rijksherbarium/ Hortus Botanicus, Leiden.
Sharifnia,F. Z. &Behzadi Shakib, S. 2012: Epidermal petal patterns of 13 Iranian Rubus L. (Rosaceae) species. -Ann. Biol. Res. 3(6): 2734-2740.
Shishkin, B.K. 1953: Boraginaceae. In. Fl. of U.S.S.R no XIX (Tubiflorae): 136-172. Keter Publishing House.- Jerusalem.
Selvi, F. & Bigazzi, M. 2003: A revision of the genus Anchusa in Greece. –Bot. Jour. Linn. Soc. 142: 431– 454.
Selvi, F., Bigazzi, M., Hilger H. H. & Papini, A: 2006: Molecular phylogeny, morphology and taxonomic re-circumscription of the generic complex Nonea/Elizaldia/ Pulmonaria/ Paraskevia (Boraginaceae –Boragineae). –Taxon 55: 907 –918.
Teppner, H. & Karl. R. 2013: Onosma pseudoeuboica spec. nova, O. euboica and Notes on O. heterophylla (Boraginaceae- Lithospermeae) from Central Greece. –Phyton. 53(2) 185-220.
Wodehouse, R.P. 1935: Pollen Grains.– McGraw-Hill, New York.