آناتومی برگ برخی از گونه‌های بید (تیره بید) در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم

2 استاد پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 دانشیار، دانشگاه تربیت معلم

چکیده

در این پژوهش، مطالعه آناتومی برگ نه گونه از جنس بید متعلق به دو زیر جنس مختلف با استفاده از میکروسکوپ نوری انجام گرفت که عبارتند از:
Salix aegyptiaca L., S. caprea L., S. cinerea L., S. elbursensis Boiss., S. euxina I. V. Belyaeva, S. issatissensis  Maassoumi, Moeeni & Rahiminejad, S. triandra L., S. wilhelmsiana M. Beib., S. zygostemon Boiss. (S. cinerea × S. elbursensis)
صفات تشریحی مختلفی مورد بررسی قرار گرفت که شامل موارد زیر است: شکل کلی برش عرضی برگ، ضخامت پهنک، ویژگی‌های اپیدرم، وجود هیپودرم، صفات مزوفیل،  انواع کریستال، ویژگی‌های دستجات آوندی و غیره. صفات تشریحی برگ در این گونه‌ها، تقسیم‌بندی گونه‌های بید در زیرجنس و بخش‌ها را تائید می‌کند. جنس بید بر اساس وجود یا عدم وجود لایه هیپودرم در پهنک برگ به دو تیپ تقسیم می‌شود. در گونه‌های متعلق به بخش Cinerella، شکل کلی برش عرضی برگ و نوع روزنه با گونه‌های متعلق به سایر بخش‌ها متفاوت است. شناسایی و تشخیص گونه‌هایS. aegyptiaca   , caprea   S.و S. cinerea   متعلق به بخش Cinerella مشکل بوده ولی مطالعات تشریحی برگ تشخیص این گونه‌ها را آسان می‌کند. مطالعات آناتومی برگ، در این پژوهش نتایج قابل توجهی در رابطه با گونه دورگه
 S. zygostemon  آشکار می‌سازد.

کلیدواژه‌ها


Abdollazadeh, A., 2008: Phylogeny of Salicaceae family based on morphology and molecular analysis, M. Sc. thesis, unpublished. -Tarbiat Modares University, Tehran.
Afolayan, A. J. & Meyer, J. J., 1995: Morphology and ultrastructure of secreting and insecreting foliar trichomes of Helichrysum aureonitens (Asteraceae). -Int. J. Plant Sci., 156 (4): 481- 487.
Argus, G. W., 1997: Infrageneric classification of Salix in the New World. -Syst. Bot. Monogr. Amer. Soc. Plant Taxon., 52. 121 pp.     
Argus, G. W., 2007: Salix distribution maps and synopsis of their classification in North America, north of Mexico. -Harvard press in Botany, 12 (2): 335-368.  
Arnott, H. J. & Pautard, F. G. E., 1970: Calcification in plants. In H. Schraer (ed.), Biological calcification, Cellular and Molecular Aspects. -Appleton-Century-Crofts, New York.
Azuma, T., Kajita, T., Yokoyama, J. & Ohashi, H., 2000: Phylogenetic relationships of Salix (Salicaceae) Based on RBCL sequence data. -Am. J. Bot., 87 (1): 67–75.
Belyaeva, I. V., 2009: Nomeclature of Salix fragilis L. and a new species, S. euxina (Salicaceae). -Taxon. 58 (4):1344-1348
Cutler, D. F., 1984: Systematic Anatomy and Embryology-Recent Developments: In V. H. Heywood & D. N. Moore Current Concepts in Plant Taxonomy, 108-125. -Academic Press, London, U. K.
Diane, N., Jacob, C. & Hilger, H. H., 2003: Leaf anatomy and foliar trichomes in Heliotropiaceae and their systematic relevance. -Flora. 198: 468-485.
Fang-Zhen, F., 1987: On the distribution and origin of Salix in the world. - Acta Phytotax. Sinica 25: 307-312.
Genua, J. M. & Hillson, C. J., 1985: The occurrence, type and location of calcium oxalate crystals in the leaves of fourteen species of Araceae. -Ann. Bot., 56: 351.361.
Hagerup, O., 1953: The morphology and systematic of the leaves of Ericales. - Phytomorphology, 3: 459-464
Hickey, L. J., 1973. Classification of the architecture of dicotyledonous leaves. -Am. J. Bot., 60: 17–33.
Hsieh, C. F. & Huang, T. C., 1974: The acanthaceous plants of Taiwan. -Taiwania, 19: 19-57.      
Linnaeus, C. 1753: Salix in Species Plantarum vol. 2: 1015-1022. –Holmiae.
Maassoumi, A. A., 2009: Experimental taxonomy of the genus Salix L. (Salicaceae) in Iran. - Iranian Journal of Botany, 15 (1): 3-20.           
Metcalfe, C. R. & Chalk, L., 1957: Anatomy of the Dycotyledons, 2: 1041-1053. -Clarendon Press, Oxford.
Ohashi, H., 2000: A systematic enumeration of Japanese Salix (Salicaceae).  -J. Jpn. Bot., 75: 1-41.
Skvortsov, A. K. 1999: Willows of Russia and adjacent countries (translated by N. Kadis, 1999). -Joensuu University, Finland.
Solereder, H., 1908: Systematic Anatomy of the Dicotyledons. -Clarendon Press, Oxford.
Stebbins, G. L. & Khusch, G. S., 1961: Variations in the organization of stomata complex in the leaf epidermis of Monocotyledons and its bearing on their phylogeny. -Am. J. Bot., 48: 51-59.