اهمیت سیستماتیکی میکرو-مورفولوژی دانه در جنسStellaria L. و نزدیکترین خویشاوندانش (Caryophyllaceae) در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری سیستماتیک گیاهی / دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه زیست شناسی، تهران، ایران

2 استاد پژوهش / موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران

3 استاد / گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

4 دانشیار / گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

در این مطالعه، میکرو- مورفولوژی 8 گونه از جنس Stellaria و دو جنس از نزدیکترین خویشاوندانش، توسط میکروسکوپ الکترونی نگاره بررسی شدند. تنوع زیادی در میکرومورفولوژی پوشش دانه یافت شد و 4 الگوی سلولی متفاوت مشاهده شد. شکل سلول­های پوششی به صورت چند ضلعی کشیده، چند ضلعی پهن، چند ضلعی درهم تنیده و چند ضلعی نامنظم تعیین شدند. تنوع در تزیینات سلول­های پوششی به خوبی اندازه و شکل آنها می­تواند صفات تشخیصی مفیدی را برای جدا کردن تاکسون‌ها در سطح گونه و جنس فراهم کند. دانه‌ها در Myosoton aquaticum کلیوی شکل هستند و با سلول‌های چند ضلعی پهنی که سطح بیرونی آن ها محدب، دارای زگیل و حاشیه آنها V شکل می‌باشد، آراسته شده است. این الگوی سلولی، بسیار شبیه به دانه‌هایStellaria media  و  S. pallidaاست. شکل دانه­ها در Mesostemma kotschyanum مکعبی- کروی است و سطح دانه­ها با سلول‌های چند ضلعی نامنظمی که حاشیه zipشکل و سطح چروکیده­ای دارند، مرتب شده است. این وضعیت با اگزومورفولوژی دانه‌های Stellaria بسیار متفاوت است. داده­های میکرو- موروفولوژی دانه پیشنهاد می­کند که M. aquaticum متعلق به Stellaria است. اما این داده­ها، جدایی  M. kotschyanum از  Stellariaرا حمایت می‌کنند.

کلیدواژه‌ها


Amini, E., Zarre, S. & Assadi, M. 2011: Seed micro-morphology and its systematic significance in Gypsophila (Caryophyllaceae) and allied genera. -Nord. J. Bot. 29: 660-669
Barthlott, W. 1981: Epidermal and seed surface characters of plants: systematic applicability and some evolutionary aspects. -Nord. J. Bot. 1: 345-355.
Bittrich, V. 1993: Caryophyllaceae. In: Kubitzki, K., Rohwer, J. & Bittrich, V. (eds.) The families and genera of vascular plants. Vol. 2, Magnoliid, Hamamelid and Caryophyllid families. -Springer, Berlin, pp. 206-236
Celebiog˘lu, T., Favarger, C. & Huynh, K. L. 1983: Contribution a` la micromorphologie de la testa des graines du genre Minuartia (Caryophyllaceae). I. Sect. Minuartia. -Adansonia 4: 415-435.
Coode, M. J. E. 1967: Stellaria L. In: Davis, P. H., Mill, R.R. & Tan, K. (eds.), Flora of Turkey and East Aegean Islands. Vol. 2: 69-72. -Edinburgh University Press.
Crow, G. E. 1979: The systematic significance of seed morphology in Sagina (Caryophyllaceae) under scanning electron microscopy. -Brittonia 31: 52-63.
Fawzi, N. M., Fawzy, A. M. & Mohamed, A. A. 2010: Seed morphological studies on some species of SileneL. (Caryophyllaceae). -Inter. J. Bot. 6: 287-292.
Fior, S., Karis, P. O., Casazza, G., Minuto, L. & Sala, F. 2006: Molecular phylogeny of the Caryophyllaceae (Caryophyllales) inferred from chloroplast matK and nuclear rDNA ITS sequences. -Amer. J. Bot. 93: 399-411.
Greenberg, A. K. & Donoghue, M. J.  2011: Molecular systematics and character evolution in Caryophyllaceae. -Taxon60 (6): 1637–1652.
Harbaugh, D. T., Nepolroeff, M., Rabeler, R. K., Mc Neill, J., Zimmer, E. A. & Wagner, W. L. 2010: A new lineage-based tribal classification of the family Caryophyllaceae. -Int. J. Plant Sci. 171: 185-198.
Hong, S. P., Han, M. J. & Kim, K. J.  1999: Systematic significance of seed coat morphology in Silene L. s. str. (Silenenae-Caryophyllaceae) from Korea. -J. Plant Biol. 42: 146-150.
Kaplan, A., Colgecen, H. & Buyukkartal, H. N. 2009: Seed morphology and histology of some Paronychia taxa (Caryophyllaceae) from Turkey. -Bangladesh. J. Bot. 38: 171-176.
Mc Neill, J. 1973: Gypsophila and Stellaria: An unexpected problem in generic delimitation. -Notes from Roy. Bot. Gard. 32:389-395.
Minuto, L., Fior, S., Roccotiello, E. & Casazza, G.  2006: Seed morphology in Moehringia L. and its taxonomic significance in comparative studies within the Caryophyllaceae. -Plant Syst. Evol. 262: 189-208.
Minuto, L., Roccotiello, E. & Casazza, G. 2011: New seed morphological features in Moehringia L. (Caryophyllaceae) and their taxonomic and ecological significance. –Plant Biosys. 145: 60-67.
Ocan˜a, M. E., Fernandez Gonzalez I. & Pastor, J. 1997: Fruit and seed morphology in Paronychia Miller from southwest Spain. -Lagascalia 19: 521-528.
Rechinger, K. H. 1988: Stellaria L. In: Rechinger, K. H. (ed), Flora Iranica no. 163: 60-76. Akad. Druck- und Verlagsanstalt.
Rechinger, K. H. 1988: Myosoton Moench. In: Rechinger, K. H. (ed), Flora Iranica no. 163: 84-85. -Akad. Druck- und Verlagsanstalt.
Rechinger, K. H. 1988: Mesostemma Vved. In: Rechinger, K. H. (ed), Flora Iranica no. 163: 76-84. -Akad. Druck- und Verlagsanstalt.
Smissen, R. D., Clement, J. C., Garnock-Jones, P. J. & Chambers, G. K. 2002: Subfamilial relationships within Caryophyllaceae as inferred from 5'-Ndhf sequences. -Am. J. Bot. 89: 1336-1341.
Volponi, C. R. 1993: Stellariacuspidata (Caryophylaceae) and some related species the Andes. –Willdenowia 23:193-209.
Wofford, B. E. 1981: External seed morphology of Arenaria (Caryophyllaceae) of the southeastern United States. -Syst. Bot. 6: 126-135.
Wyatt, R. 1984: Intraspecific variation in seed morphology of Arenaria uniflora (Caryophyllaceae). -Syst. Bot. 9: 423-431.
Yildiz, K. 2002: Seed morphology of Caryophylaceae species from Turkey (northern Anatolia). -Pakistan J. Bot. 34: 161-171.
Yildiz, K. 2010: Pollen and Seed morphology of Velezia L. (Caryophylaceae) genus in Turkey. -Turk. J. Bot. 34: 179-190.